Duurzame energie

Hernieuwde Energiestrategie in Regio U16: Plannen voor Onderzoek en Participatie aangekondigd

Het college van Burgemeester en Wethouders / Gedeputeerde Staten van (gemeente/provincie) maakt bekend dat de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) voor de herijking van de Regionale Energiestrategie (RES Herijking) van de RES regio U16 vanaf donderdag 18 januari tot en met vrijdag 1 maart ter inzage ligt. U kunt het document dan inzien en uw mening geven. De NRD is de onderzoeksagenda voor het planMER, hierin staat wat we gaan onderzoeken en tot in welk detailniveau. Hierna wordt het milieuonderzoek zelf uitgevoerd. De uitkomsten van dit onderzoek helpen de overheid een zorgvuldige onderbouwing te geven over de mogelijke locaties van zonnevelden en windmolens.

Waarom is dit plan nodig?

16 gemeenten, 4 waterschappen en de provincie werken samen aan een Regionale Energie Strategie (RES) in het samenwerkingsverband U16. In 2021 is de eerste RES vastgesteld (RES 1.0). Daarin staat hoe welke bijdrage deze regio tot 2030 levert in de overgang van fossiele energie naar duurzame elektriciteit en warmte. In de afgelopen twee jaar is vooruitgang geboekt op verschillende doelstellingen, waarvan de opwek van 1,8 TWh aan duurzame elektriciteit in 2030 er één is. De beleidskaders van de RES 1.0 die sturing geven aan deze doelstelling worden geactualiseerd. De aangewezen gebieden in de RES 1.0 vormen het vertrekpunt van deze actualisatie, ook wel de RES Herijking genoemd. Dit kan betekenen dat nieuwe gebieden worden aangewezen voor de opwek van duurzame elektriciteit. De ruimte is echter beperkt. En er moeten ook woningen worden gebouwd, we hebben schoon drinkwater nodig en ook de natuur moet de ruimte hebben. Daarom is het belangrijk dat provincies, gemeenten en waterschappen goede afwegingen kunnen maken.

Notitie Reikwijdte en Detailniveau

Met het planMER wordt informatie opgehaald over de milieueffecten op thema’s zoals geluid, gezondheid, natuur en landschap. Deze informatie wordt benut voor de afweging die voorafgaat aan de RES Herijking. De NRD bevat de voorgestelde onderzoekscope en het detailniveau.

Wat doen we met de onderzoeksresultaten

Met de milieu-informatie kan onderzoek worden gedaan naar de te verwachten effecten van mogelijk nieuwe windparken en zonnevelden op de leefomgeving, biodiversiteit, natuur, energiesysteem, veiligheid en het landschap. We wegen de resultaten van het onderzoek mee bij het opstellen van de RES Herijking.

Samenhang overige besluitvorming

Tegelijkertijd met de regionale planMER voor de RES Herijking voert de provincie Utrecht een eigen proces ter voorbereiding van de realisatie van windmolens. Dit proces staat los van dit regionale planMER. Wel wordt de informatie uit dit planMER waar mogelijk benut, zodat niet onnodig dubbel onderzoek wordt uitgevoerd.

Stukken inzien

De onderzoeksagenda en het participatieplan zijn digitaal in te zien op onderstaande webpagina. De stukken zijn in te zien van donderdag 18 januari tot en met vrijdag 1 maart 2024.

Vanaf 18 januari tot en met vrijdag 1 maart kunt u de stukken ook inzien bij op het gemeenthuis in Odijk. 

Hoe kunt u nog meer meedenken en meepraten?

De onderzoeksagenda Herijking RES is de eerste stap. Hierna volgt het milieuonderzoek zelf. Deze zal onderdeel uitmaken van de later vast te stellen en ter inzage te leggen ontwerp-RES Herijking. Ook dan kunt u weer reageren.

Meer informatie & reageren

U kunt bovenstaande informatie en de onderzoeksagenda Herijking RES nalezen op deze webpagina: www.energieregioutrecht.nl. Ook kunt u via deze website nalezen hoe te reageren. 

Op dit moment heeft de gemeente Bunnik geen beleid voor windenergie. Er zijn nog geen zoekgebieden voor windenergie aangewezen. De hoeveelheid zonne- en windenergie in de provincie is op dit moment niet in balans. Dat betekent dat er niet optimaal gebruik kan worden gemaakt van het energienet.

De provincie Utrecht heeft daarom alle gemeenten opgeroepen om zoekgebieden voor wind aan te leveren vóór 1 december 2022. Op deze pagina vindt u de raadsinformatienota, het plan van aanpak en de reactie van onze gemeente.

Zon en wind

Zon en wind houden elkaar in balans. In de lente en de zomer is er veel zon en minder wind, in de herfst en winter is er minder zon maar waait het harder. Overdag is er alleen zon, wind waait ook ’s nachts. Beiden zijn nodig om continue voldoende energie op te wekken.

De stroom productie van één grote windmolen is voldoende voor 5000 huishoudens en is gelijk aan die van circa 40 voetbalvelden vol met zonnevelden. De windmolen is bijna de helft goedkoper dan de zonnevelden. Per geïnvesteerde euro levert een windmolen dus meer stroom op. Omdat de productie van windmolens meer continue is, is de aansluiting op het stroomnet ook goedkoper. Bij combineren met zonneparken wordt de aansluiting nog goedkoper.

Windmolens zijn vaak van verre zichtbaar, maken geluid en werpen schaduw. Ze nemen weinig ruimte in op de grond, zodat het produceren van voedsel grotendeels kan doorgaan. Zonnevelden gaan ten koste van landbouwproductie. Ze kunnen worden ingepast in het landschap door beplanting eromheen aan te brengen en er moet het nodige worden gedaan om de kwaliteit van het bodemleven goed te houden, bijvoorbeeld door voldoende open plekken tussen de rijen creëren. Zonnevelden maken, met uitzondering van het elektriciteitshuisje, geen geluid.

Voor betrouwbare informatie over zonnevelden en windmolens zie de website van Milieucentraal. 

Ambitie Gemeente Bunnik

De ambitie van gemeente Bunnik is om klimaatneutraal te zijn in 2040 en dan evenveel energie duurzaam op te wekken als er aan energie verbruikt wordt. Die ambitie is vastgelegd in het collegeprogramma en sluit aan op de doelen uit het Nationale Klimaatakkoord om onze CO2 met de helft te reduceren in 2030 en met 95% in 2050. De energietransitie is één van de grootste uitdagingen van deze tijd. Hiervoor is een flinke energiebesparing nodig én zonnepanelen op alle geschikte daken. Maar dat is onvoldoende: er zijn ook zonnevelden en windturbines voor nodig.

Om de elektriciteit die we gebruiken duurzaam op te wekken moeten we de mogelijkheden van zon en wind gebruiken, liefst met bewezen technieken. Dat vergt complexe afwegingen, waarbij we regionaal samenwerken en de inwoners en belanghebbenden zoveel mogelijk betrekken.

Regionale Energie Strategie (RES)

In het klimaatakkoord is afgesproken dat er in 2030 in Nederland op land 35 TWh (Terrawatt uur) energie grootschalig moet worden opgewekt, naast de zonnepanelen op alle beschikbare daken. Daarom wordt er in 30 regio’s door de Gemeenten en waterschappen samengewerkt aan Regionale Energie Strategieën (RES), waarin wordt bepaald hoe aan die vraag kan worden voldaan. Gemeente Bunnik heeft zich in 2019 aangesloten bij de RES U16.

De ontwerp-RES uit 2020 kunt u vinden op de website van RES U16:, zie www.energieregioutrecht.nl. De samenwerkende overheden hebben met de ontwerp-RES een concept-bod gedaan van 1,8 TWh duurzame elektriciteit in 2030. Dat is bijvoorbeeld haalbaar door in de regio:

• 15% van grote (bedrijfs)daken te benutten, samen met
• 45 grote windmolens en
• 800 hectare zonnevelden.

In de RES 1.0 wordt dat bod per gemeente geconcretiseerd. De vier Kromme Rijngemeenten Wijk bij Duurstede, Houten, Bunnik en Utrechtse Heuvelrug zijn in september 2020 gestart met het opzetten van een participatieproces. Op de website energie-krommerijn-praatmee.nl is veel informatie te vinden over de onderzoeken naar zon en wind en over de resultaten van de verschillende participatie momenten. Daar is ook het definitieve participatieboek beschikbaar met de resultaten van het participatieproces:

Participatie Deel 1 – randvoorwaarden

• Online vragenlijst 1 t/m 31 december 2020 (981 deelnemers)
• Online gesprekken met inwoners op 10 december (47 deelnemers)
• Online gesprekken met inwoners op 14 december (88 deelnemers)
• Online gesprekken met stakeholders / belangenorganisaties op 17 december (41 deelnemers)

Participatie Deel 2 – over randvoorwaarden en zoekgebieden

Met de randvoorwaarden als uitgangspunt zijn verschillende gesprekken gevoerd en reacties opgehaald over mogelijk geschikte gebieden.

• Online gesprekken met stakeholders / belangenorganisaties op 25 januari 2021
• Online gesprekken met stakeholders / belangenorganisaties op 27 januari 2021
• Online gesprekken met inwoners op 18 februari 2021 (twee rondes, totaal 166 deelnemers)
• Online gesprekken met inwoners op 22 februari 2021 (twee rondes, totaal 434 deelnemers)
• Online vragenlijst februari 2021 (95 deelnemers)
• Naast deze sessies die we als gemeente hebben georganiseerd, is er door de twee lokale LTO afdelingen in de Kromme Rijnstreek op 4 maart 2021 een bijeenkomst georganiseerd over de RES. Hierbij waren circa 40 agrariërs aanwezig

Op 8 april 2021 vond een informatie thema avond voor de raad plaats over duurzaamheid algemeen en over zon- en windenergie, waarin de resultaten van de participatie werden besproken.

De bijdrage van gemeente Bunnik aan sluit aan op de vastgestelde ambities. Bunnik doet een netto bijdrage van 53 ha zonneveld aan de energieopwekking op land in 2030. In het reeds vastgestelde zonneveldenbeleid is een plafond benoemd van 70 ha in 2030. Daarnaast zetten we verder in op zon op dak. Het aandeel grootschalige zonnepanelen op dak wordt regionaal berekend en opgenomen als onderdeel van de RES 1.0.

Het college heeft kennis genomen van het participatieproces en van de uitkomsten ervan en ook van de motie ‘geen windturbines in de gemeente Bunnik’ in de raadsvergadering van 4 maart 2021. Maar het college is zich eveneens bewust van de lokale energiedoelstellingen 2030 en wil in dat perspectief de mogelijkheden blijven verkennen van duurzame opwek met windmolens, tenzij nieuwe technische oplossingen dat overbodig maken. Voor windenergie moet eerst nader onderzoek worden uitgevoerd naar de gezondheidseffecten en naar de mogelijkheden voor inpassing. Dat onderzoek wordt onderdeel van de uitwerking van RES 1.0.
In regionaal verband zal als eerste worden gekeken worden naar nadere uitwerking van zoekgebieden langs grote infrastructuur. Voor gemeente Bunnik is dat het zoekgebied langs de A12 (gebied D, zie de website).

Het college zal de RES 1.0 rond de zomervakantie 2021 aan de gemeenteraad  aanbieden voor besluitvorming. In oktober zal de Regio U16 het bod RES 1.0 aan het rijk aanbieden. De netto bijdragen uit het bod moeten in 2025 vergund zijn door de betreffende gemeenten.

De ambitie van de gemeente Bunnik is om in 2040 klimaat- en energieneutraal te zijn. Ook de andere Kromme Rijngemeenten willen op enig moment energieneutraal zijn. Hiervoor is een flinke energiebesparing nodig en zonnepanelen op alle geschikte daken. Maar er zijn ook, met de technieken van nu, zonnevelden en windturbines voor nodig.

De Kromme Rijngemeenten Bunnik, Houten, Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede hebben onderzoek gedaan naar windenergie. Er is onderzocht waar het technisch en ruimtelijk mogelijk zou zijn om windmolens te plaatsen. De uitslag van dit onderzoek gebruiken we in de zoektocht naar gebieden voor windmolens binnen de Kromme Rijnstreek. In dit rapport Verkenning Windenergie Kromme Rijnstreek (pdf, 3 MB) worden geen plekken voor windenergie bepaald of beslissingen genomen!

Regionale Energie Strategie (RES)

De gemeente Bunnik en de andere Kromme Rijngemeenten zijn onderdeel van de regio U16. Gemeenten en waterschappen werken hierin samen aan een strategie (RES) om te bepalen waar zonnevelden en windmolens komen. De rijksoverheid wil van de U16 weten hoeveel energie wij samen gaan opwekken en waar en waarmee we dat gaan doen. Dat betekent dat we op een bepaald moment moeten aangeven welke plekken in onze gemeenten geschikt zijn voor windmolens en zonnevelden. Die plekken bepalen we samen. We gaan hierover met inwoners in gesprek. De Verkenning Windenergie Kromme Rijnstreek is een hulpmiddel voor dit gesprek.